Mało osób zdaje sobie sprawę, że z drukiem mamy do czynienia dosłownie codziennie. Poza tym, że ludzie drukują różne dokumenty w drukarniach online czy tych stacjonarnych, istnieją również banknoty, czasopisma, kolorowe pudełka, płótna z obrazkami… Do stworzenia tych wszystkich elementów ludzkiego życia niezbędna była farba drukarska.
Początki farb
Chęć zapisania lub namalowania wszystkiego co widzimy nie jest nowością. Już człowiek pierwotny, poza oczywistymi instynktami tego potrzebował. Nie mógł on jednak korzystać z drukarni internetowych, do których wynalezienia było daleko. Obrazy wyrył więc w kamieniu lub namalował prowizorycznymi farbami. Barwników z tamtych czasów co prawda nie można porównać do obecnych, jednak właśnie one zapoczątkowały ciekawą historię farb.
Krok przełomowy
Kolejnym przełomowym krokiem było wynalezienie przez Chińczyków papieru (III wiek p.n.e.). W tym okresie do pisania stosowano płynny tusz, produkowany z sadzy lampowej oraz klejów roślinnych i zwierzęcych. Najprawdopodobniej używano go aż do XV wieku. Właśnie wtedy w Europie zaczęto stosować drzeworyt (technika graficzna należąca do druku wypukłego), rozpoczynający historię współczesnego druku cyfrowego.
Podobieństwo farb
Już wtedy farby nie mogły być zbyt płynne. Do ich wytwarzania stosowano sadzę oraz pokost oleju lnianego – są one niezbędne również we współczesnym druku. W tym czasie drukowano głównie farbą czarną. Szybko jednak pojawiło się zapotrzebowanie na inne kolory. Początkowo stworzono barwy, tzw. ziemne, a zaraz po nich pozostałe, wprowadzając do produkcji barwniki pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Drukowanie w początkach istnienia było trudne. Teraz natomiast bardzo łatwo jest znaleźć tanią drukarnię, która bez najmniejszego problemu wydrukuje nam dokumenty, obrazki czy dokumentację techniczną.
Z czego obecnie wytwarza się farby drukarskie?
Jak wiadomo, farby mają różne rodzaje oraz zastosowania. Mimo to każda z nich produkowana jest z czterech podstawowych składników:
- Substancje barwiące (np. pigmenty, barwniki, laki) – od 5% do 30% składu farby.
- Spoiwo (od niego zależy poziom połysku farby, odporność na ścieranie, itp.) – od 15% do 60% składu farby.
- Rozpuszczalnik (lub rozcieńczalnik) – od 20% do 70% objętości gotowej farby.
- Substancje pomocnicze (wpływające na właściwości farby) – do 10% składu farby.
Rodzaje farb w drukarniach cyfrowych
Farby obecnie dostępne na rynku można podzielić ze względu na kilka czynników, m. in. mazistość czy przeznaczenia. Najważniejszym z nich jest typ druku, do jakiego są używane. Innej farby użyjemy do druku plakatów, a innej do codziennych domowych wydruków. Wymieniane są na przykład: farby typograficzne (wypukło-druk), farby offsetowe (płasko-druk) czy farby sitodrukowe (sito-druk). Wiele dobrych drukarni oferuje druk różnymi sposobami. Farby dzielą się również ze względu na sposób ich tworzenia: farby procesowe, farby spotowe czy farby czarne. W niektórych farbach możliwe jest wykorzystywanie więcej, niż jednego sposobu utrwalania.
Właściwości farby drukowej
Jak nie trudno się domyślić, farba drukowa ma różne właściwości. Można wymienić na przykład te drukowe, czyli decydujące o jej zachowaniu się podczas druku, np. lepkość farby, tiksotropia farb (odwracalny proces przechodzenia z postaci żelu do postaci płynnego zolu), plastyczność farby lub napięcie powierzchniowe farby. Farba posiada również właściwości użytkowe, wśród których możemy wymienić m. in. właściwości optyczne (krycie, barwa czy połysk), właściwości odpornościowe (ścieralność lub odporność na światło) i właściwości sensoryczne (wpływ farby na smak i zapach). To ważne informacje, które pomogą nam wybrać farbę do druku na płótnie czy do wizytówek.
Mieszanie składników i wydruk barwny
Łączenie spoidła z barwidłem odbywa się w specjalnych mieszalnikach. Pionowe mieszalniki stosowane są do mieszania farb o lepkiej konsystencji, natomiast poziomych używa się do tych o większej gęstości. Podczas wydruku barwnego używane są zestawy farb, w których skład wchodzą kolory: żółty, czerwony, czarny i niebieski. Właśnie na ich podstawie możemy uzyskać wszystkie pozostałe kolory używane w dobrych drukarniach.