Z czym kojarzą nam się plakaty? Czy patrzymy na nie tylko jak na element dekoracji? Czy może przypominają nam o nastoletnich czasach, kiedy twarze gwiazd zerkały na nas ze ścian pokoju? A może łączymy je tylko z reklamą, która atakuje nas na przystankach autobusowych, czy bilbordach na mieście? Trzeba przyznać, że plakaty stały się elementem krajobrazu, czymś powszechnym na co przestaliśmy zwracać uwagę. Dlatego przyjrzyjmy się plakatom, na które warto zwrócić uwagę.
Krótka historia
Plakat oficjalnie nazywa się grafiką użytkową, bo tworzy się go w konkretnym celu. Logiczne, prawda? Ale jednocześnie jest też dziedziną sztuki, która znajduje sobie miejsce w muzeach i galeriach. Pierwsze plakaty pojawiły się na początku XIX wieku w Japonii, ale ich zalążki znajdziemy jeszcze w starożytnym Rzymie. W zależności od tematyki rozróżnia się plakat polityczny, społeczny, reklamowy, czy propagandowy. W zeszłym stuleciu plakaty przeżywały swój rozkwit, zmieniały formy, rozmiary i ulegały wpływom malarstwa, czy aktualnych trendów. Poza wymyślnymi grafikami przyciągającymi wzrok plakat ma przede wszystkim przekazać informacje. Druk plakatów odbywa się na produkowanym wyłącznie w tym celu papierze plakatowym.
Siła plakatu
Czy to podczas wojny, czy na ulicach współczesnych miast widzimy plakaty, które mają taką samą funkcję. Mają przyciągnąć naszą uwagę kolorową grafiką, interesującą kompozycją, czy ciekawą formą i sprawić, że nasza uwaga skupi się na informacji. Wtedy odczytujemy hasło i zastanawiamy się o czym właśnie zostaliśmy poinformowani. Jeżeli plakat zapadnie nam w pamięć i pomyślimy o nim jeszcze raz to osoba, która go stworzyła może uznać to za swój sukces. Jego perswazja zaczyna na nas działać. Dobry plakat to ten, który intryguje, jest nieoczywisty i zaskakujący. Przemyślana kolorystyka, odpowiednia kompozycja i chwytliwe hasło to klucz do sukcesu. Nowoczesny druk cyfrowy pozwala na idealne odwzorowanie kolorów, co działa na korzyść stworzonej grafiki i jeszcze silniej oddziałuje na odbiorcę- czyli nas.
Plakaty, które zmieniły świat
Myśląc o najbardziej efektywnych plakatach na myśl przychodzą te, które wszyscy znamy i kojarzymy. Spełniły swoją funkcję, bo skupiły uwagę świata i do dziś są rozpoznawalne, wręcz symboliczne. Jednym z takich plakatów jest "We can do it!"- amerykański propagandowy poster z czasów II Wojny Światowej, który miał zachęcać kobiety do pracy w fabrykach podczas gdy mężczyźni walczyli na froncie. Plakat stworzył grafik J. Howard Miller, którego zainspirowała niejaka Geraldine Doyle, która ciężko pracowała w fabryce. W latach 80. odkryto go na nowo i zaczęto używać do promowania feminizmu. Kolejnym takim plakatem jest Che Guevara. Irlandzki artysta – Jim Fitzpatrick, uczynił ze zdjęcia trójkolorową grafikę. Zgodnie z zamierzeniem Jima portret stał się symbolem walki i buntu przeciwko rządowym reżimom. Od tego momentu rozpoczął się kult rewolucjonisty, a jego podobizna z plakatu zaczęła gościć na koszulkach, przypinkach, czy nawet zeszytach szkolnych.
Inny słynny plakat to amerykański "Uncle Sam", którego sława trwa do dziś a sam główny bohater jest gwiazdą memów i bardzo rozpoznawalną postacią. Plakat był używany w czasie zarówno I, jak i II wojny światowej, by zachęcać żołnierzy do wstępowania do armii. Stworzył go James Montgomery Flagg. Uncle Sam to narodowe uosobienie amerykańskiego rządu lub ogólnie USA, a 13 września został ustanowiony Dniem Wuja Sama.
Każda szanująca się drukarnia internetowa ma w swojej ofercie druki słynnych historycznych plakatów. Możemy nawet wybrać sobie rozmiar plakatu i mieć w domu reprodukcję posterów, które kiedyś zmieniały świat.
Plakat lepszy niż zwiastun filmowy
Kiedy wybieramy się do kina na film często przed seansem oglądamy zwiastuny. Niektóre z nich zaciekawiają nas i przyciągają naszą uwagę. Plakat filmowy ma trudniejsze zadanie bo jest statyczny. Ale dobry plakat filmowy może stać się dziełem sztuki. W zestawieniu posterów filmowych wszech czasów na pierwszym miejscu znalazł się plakat do filmu Stanleya Kubricka "Mechaniczna pomarańcza". Drugie miejsce zajął film "Szczęki" Stevena Spielberga. Plakat do "Czasu Apokalipsy" Francisa Forda Coppoli zajął ostatnie miejsce na podium. Również takie plakaty oferują nam drukarnie online. Na nasze nieszczęście polskie plakaty filmowe do najnowszych filmów są bardzo często krytykowane i uważane za sztampowe.
Polak też potrafi
Nieudane plakaty filmowe nie są przeszkodą do tworzenia ciekawych dzieł i projektów przez polskich designerów. Zasłynął ostatnio projekt City Art Posters, którego pomysłodawcą jest Hubert Roguski. Jego koncept to projekt, który przetwarza mapy miast w nowoczesny plakat. Minimalistyczne postery z siecią ulic czy układem urbanistycznym stały się bardzo popularne. Ale gdyby zainspirować się pomysłem Huberta można by zrobić taki plakat samemu. Dobra drukarnia taka jak https://lobos.promo/ w Krakowie może nam taki plakat wydrukować, jednak stworzenie projektu pozostaje w naszych rękach. Inspiracja mapą miejsca, w którym mieszkamy, albo tego, do którego chcemy pojechać może być wyjątkowym uzupełnieniem ścian naszego mieszkania, czy biura.